Dyaus Pita

[albert]

Kim jest Dyaus Pita (Dyauspitr) według teologii Świadomości Kryszny ? Czy Prabhupada wspomina o Dyausie ? Nie spotkałem się z tym w jego książkach.

[trigi]

Chyba nie ale wiki ang wie co nieco polska mniej
Djaus (Dyaus) – dosłownie "światło", "niebo"; Djaus jest bogiem Niebios; zwany jest Ojcem Nieba (Djaus-Pitr lub Djaus-Pita). Małżonek Prythiwi, bogini natury i matki Ziemi. Boska para rodzicielska Djaus i Prythiwi uważani są za prarodziców ludzi i aniołów (dewa), podobni w tym względzie do pary Uranos – Gaja z greckiej mitologii

In the Vedic pantheon Dyauṣ Pitā (द्यौष् पिता) or Dyauṣpitṛ (द्यौष्पितृ) or Dyaus Pitar is the Sky Father, divine consort of the Prithvi and father of Agni, Indra (RV 4.17.4), and Ushas, the daughter representing dawn. In archaic Vedic lore, Dyauṣ Pitṛ and Prithivi Matṛ were one, single composite dvandva entity, named as the Dyavaprthivi. He was cursed by Vasishta maharishi for hurting Nandini, the sacred cow with a thorny stick. He is believed to have taken rebirth as Bhishma and die according to his Karma, after being pierced by many arrows, for inflicting wounds on Nandini. In Rig Veda, the abode of Dyaus Dyulok is regarded as Fountain-head of God - the Primeval Purusha.

[V-K]

Myślę, że greckie imię półboga Dzeus przegłosie na Zeus a także określenie Theos (gr. dosł. "Bóg") i rzymski Deus (łac. dosłownie "Bóg") może pochodzić etymologicznie od imienia wedyjskiego półboga Dyausa... !

[trigi]

całkiem mozliwe.. w końcu jest 33 mln półbogów administratorów wszechswiata

[albert]

Nie jestem pewny, czy Dyaus to imię półboga, stąd moje pytanie o to, kim jest. W Ryg Wedzie występuje w łączności z Matką Ziemią - Prythiwi. Jest ojcem Indry, który go zabił ( mówi o tym Ryg Weda 4.18), a następnie, podobno wg tradycji poślubił matkę. Podobne opowieści znajdujemy w religiach huryckich, hetyckich, czy greckich. Uranos został zgładzony przez Kronosa, a ten z kolei przez Dzeusa.

Sądziłem do niedawna, że Matka Ziemia jest półboginią (kategoria jiva-tattva). Tymczasem ku mojemu zaskoczeniu dowiaduję się, że Prthivi ( Bhu-devi, Bhumi, Dhara) jest drugą żoną Wisznu. To inna postać Lakszmi. Jest żoną Warahy, który ją ratuje. Na marginesie, w kulturach indoeuropejskich, w tym słowiańskich, dzik często powiązany jest z ziemią. Bhumi także poślubia Krysznę. Sita i Andal są inkarnacjami Bhudevi. Sita urodziła się spod bruzdy w trakcie orania. Gdy Lakszmi jest Boginią pomyślności i bogactwa; Bhu-devi jest Boginią Płodności. Często występuje pod postacią krowy ( jak w opowieści o Prithu).

Dlatego chciałbym zrozumieć rolę i miejsce Djausa w wisznuizmie.

[trigi]

Kryszna spełni Twoje pragnienie ja nie moge bo nie wiem

[Bolito]

Dlatego chciałbym zrozumieć rolę i miejsce Djausa w wisznuizmie.

Gdzieś mi się obiło o uszy, że Dyaus był bardzo starym bóstwem i nawet w Rigwedzie nie odgrywa już znaczącej roli. Wspominany jest marginalnie, tylko w odniesieniu do innych ważniejszych wówczas bóstw, jak Indra, Waruna, Aświnowie, itp. Chyba nawet w epoce Rigwedy (czyli historycznie rzecz ujmując, ok. 1600 lat pne.), był już postacią cokolwiek abstrakcyjną.

Myślę, że greckie imię półboga Dzeus przegłosie na Zeus a także określenie Theos (gr. dosł. "Bóg") i rzymski Deus (łac. dosłownie "Bóg") może pochodzić etymologicznie od imienia wedyjskiego półboga Dyausa... !

Dla porządku, jeżeli już przechodzimy do mitologii klasycznej, nalezałoby zaznaczyć, że Dzeus nie był w tamtym systemie wierzeń "półbogiem" tylko naczelnym bóstwem. Chociaż, oczywiście, odpowiadał półbogowi w naszym rozumieniu. Przypominał nieco Indrę.
A co do etymologii to zgoda - zarówno greckie, jak i łacińskie określenia boga (w ogólności) wywodzą się od Dyausa. Natomiast rzymski Jupiter (u nas przyjęła się forma dopełniacza: Iovis - Jowisz), to łacińska wersja Dyaus-Pitr.

[albert]

Gdzieś mi się obiło o uszy, że Dyaus był bardzo starym bóstwem i nawet w Rigwedzie nie odgrywa już znaczącej roli. Wspominany jest marginalnie, tylko w odniesieniu do innych ważniejszych wówczas bóstw, jak Indra, Waruna, Aświnowie, itp. Chyba nawet w epoce Rigwedy (czyli historycznie rzecz ujmując, ok. 1600 lat pne.), był już postacią cokolwiek abstrakcyjną.

Rozumiem, że przyjmujesz wersję historii indologów jaka dominuje obecnie: Ariowie podbili Drawidów, narzucili swoją religię, powstały części Ryg Wedy, potem inne Wedy, następnie po kolei Purany, Mahabharata itd, w okresie post-wedyjskim. Ja nie jestem tego taki pewny. Dopuszczam myśl, że jednak tradycja wisznuicka i Prabhupada mają rację co do powstania 4 Wed + piąta. A wygląda ona trochę inaczej.

Rzeczywiście w Ryg Wedzie, którą czytam, Djaus pojawia się marginalnie i to głównie w łączności z Prythiwi, głównie w hymnach o Indrze. Pamiętam, że pojawił się nawet w Bhagawatam, w którymś z wersetów. Słyszałem, że mówi się o nim w Mahabharacie, a Bhiszma ma być jego wcieleniem, ale nie jestem pewny. Dlatego może ktoś wie, jak jest postrzegany Djaus przez wisznuitów: czy to Śiwa, Wisznu, a może osobny półbóg.

[V-K]

Dla porządku, jeżeli już przechodzimy do mitologii klasycznej, nalezałoby zaznaczyć, że Dzeus nie był w tamtym systemie wierzeń "półbogiem" tylko naczelnym bóstwem. Chociaż, oczywiście, odpowiadał półbogowi w naszym rozumieniu. Przypominał nieco Indrę.

Drogi Bolito! A gdzie ja tu powiedzialem, że Zeus (Dzeus) był greckim półbogiem?! Ja jedynie stwierdziłem, że imię greckiego Boga o imieniu Zeus (Dzeus), prawdopodobnie wywodzi się etymologicznie od imienia wedyjskiego półboga o imieniu Dyaus! Proszę czytaj uważniej moje posty, zanim zdecydujesz się na korygowanie ich. Nie chodzi o to, że nie podlegam krytyce, ale po co to robić, gdy nie ma takiej potrzeby. Robisz to tak dla zasady?!
Pozdrawiam!

[Bolito]

Rozumiem, że przyjmujesz wersję historii indologów [...]

Nie, to nie do końca tak. Odwołując się do historycznie akceptowanego datowania, chciałem jedynie zaznaczyć, że Dyaus musiał być niemal zapomnianym bóstwem już bardzo dawno temu, skoro nawet w Rigwedzie wspominany jest rzadko i tylko w odniesieniu do innych bóstw.
Na styku religijno-historycznym cierpię na pewne specyficzne rozdwojenie: jako historyk z wykształcenia pozostaję przy datowaniu początków cywilizacji Arjów w Indiach na poł. 2 tysiąclecia pne., a jako bhakta wierzę w wedyjską wizję historii. I rozgraniczam te dwa punkty widzenia, jeżeli z kimś rozmawiam na ten temat.

[A gdzie ja tu powiedzialem, że Zeus (Dzeus) był greckim półbogiem?!

.
Nie powiedziałeś, a ja nie krytykuję. Zgodziłem się co do etymologii i dorzuciłem tylko informację o odmiennej pozycji Dyausa/Dzeusa w religii starogreckiej. A, jeszcze zapomnialem wtedy dodać, że w wierzeniach greckich "półbóg" to potomek bóstwa i człowieka, najczęściej któregoś z bogów i ziemskiej kobiety, jak np. Herakles.